Σύνδρομο Επιζώντα (Survivor Syndrome / Survivor's Guilt)
Η ενοχή του επιζώντα (ή σύνδρομο του επιζώντα) είναι μια πνευματική κατάσταση, που επέρχεται όταν ένας άνθρωπος πιστεύει ότι έκανε κάτι κακό επειδή επιβίωσε από ένα τραυματικό γεγονός, ενώ άλλα άτομα δεν επιβίωσαν. Στην αγγλική βιβλιογραφία το σύνδρομο απαντάται ως Survivor Syndrome ή Survivor's Guilt (Σύνδρομο Επιζώντα ή Ενοχή Επιζώντα).
Το σύνδρομο μπορεί να εμφανιστεί σε επιζήσαντες από φόνο, τρομοκρατικές ενέργειες, μάχες, φυσικές καταστροφές, επιδημίες, και επίσης σε φίλους και οικογένειες αυτοχείρων (ατόμων που επιχείρησαν να αυτοκτονήσουν) ή ασθενών στο τελικό στάδιο της ασθένειάς τους, που βιώνουν αβάσταχτους πόνους.
Μια εναλλακτική μορφή του συνδρόμου εντοπίζεται στα μέλη των σωστικών συνεργείων και άλλων υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, τα οποία κατηγορούν τον εαυτό τους ότι έκαναν πολύ λίγα για να βοηθήσουν αυτούς που κινδύνευαν. Ακόμη, παρατηρείται σε θεραπευτές, που μπορεί να νιώθουν μια μορφή ενοχής απέναντι στους ασθενείς τους, που υποφέρουν.
Η ενοχή του επιζώντα εντοπίστηκε αρχικά τη δεκαετία του 1960 και αρχικά περιγράφηκε ως αυτόνομη διαταραχή. Αργότερα, το 1994, όταν δημοσιεύτηκε το DSM-IV, ο κατάλογος της Αμερικανικής Εταιρείας, που ταξινομεί σε κατηγορίες τις ψυχικές διαταραχές και χρησιμοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο για τη διάγνωση των ψυχικών διαταραχών, το σύνδρομο καταργήθηκε ως ξεχωριστή διάγνωση και επαναπροσδιορίστηκε ως ένα ιδιαίτερο (σημαντικό) σύμπτωμα της αγχώδους μετατραυματικής διαταραχής (PTSD).
Ο Stephen Joseph, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Warwick, o οποίος μελέτησε τη διαταραχή, πιστεύει ότι με βάση τα αποτελέσματα της έρευνάς του υπάρχουν τρεις τύποι της διαταραχής (συνδρόμου).
Πρώτον, άτομα που νιώθουν ενοχή γιατί κάποιοι επιβίωσαν ενώ άλλοι πέθαναν.
Δεύτερον, άτομα που νιώθουν ενοχή για όσα δεν καταφέραν να κάνουν — αυτοί οι άνθρωποι συχνά υπέφεραν από μετατραυματικές "εισβολές" (διαλείψεις μνήμης) καθώς ξαναζούσαν το γεγονός ξανά και ξανά.
Tρίτον, άτομα που εμφανίζουν συναισθήματα ενοχής για όσα έκαναν, όπως το να ποδοπατήσουν άλλους προκειμένου να σωθούν. Οι άνθρωποι αυτοί συνήθως θέλουν να αποφύγουν σκέψεις σχετικές με την καταστροφή. Δεν θέλουν να θυμούνται τί πραγματικά συνέβη.
- Ευχαριστούμε θερμά τη Nikoletta Markarian (Ψυχολόγο) για τη μετάφραση! Η μετάφραση και ανάρτηση του παρόντος έγινε με αφορμή την παροχή υποστήριξης στους πληγέντες από τις φονικές πυρκαγιές στην Ανατολική Αττική τον Ιούλιο 2017.
- Πηγή: Wikipedia.
Ακολουθεί το πρωτότυπο κείμενο στα αγγλικά (προέρχεται με μικρές αλλαγές από τη Wikipedia).
Survivor guilt (or survivor's guilt; also called survivor syndrome or survivor's syndrome) is a mental condition that occurs when a person believes they have done something wrong by surviving a traumatic event when others did not. It may be found among survivors of murder, terrorism, combat, natural disasters, epidemics, among the friends and family of those who have died by suicide, or suffered immense pain in life-threading situations.
A variant form has been found among rescue and emergency services personnel who blame themselves for doing too little to help those in danger, and among therapists, who may feel a form of guilt in the face of their patients' suffering.
Survivor guilt was first identified during the 1960s. When the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders IV (DSM-IV) was published, survivor guilt was removed as a recognized specific diagnosis, and redefined as a significant symptom of post traumatic stress disorder (PTSD).
Stephen Joseph, a psychologist at the University of Warwick, who studied the disorder believes “there are three types of it: first, there was guilt about staying alive while others died; second, there was guilt about the things they failed to do – these people often suffered post-traumatic 'intrusions' as they relived the event again and again; third, there were feelings of guilt about what they did do, such as scrambling over others to escape. These people usually wanted to avoid thinking about the catastrophe. They didn't want to be reminded of what really happened."