Μία σελίδα του Οδηγού διαταραχών

Ο Οδηγός διαταραχών περιλαμβάνει παρουσιάσεις για αναπτυξιακές διαταραχές.

Ο Οδηγός διαταραχών αναπτύσσεται στο Cloud και διατίθεται με άδεια χρήσης Creative Commons Διανο­μή 4.0 — CC BY-SA 4.0[?]. Μάθετε πώς συντάσσεται.

✰ Ορισμοί όρων στον Οδηγό διαταραχών

Εικόνα Άγγελος Κουτουμάνος

Εδώ θα βρείτε σύντομες περιγραφές των όρων, που χρησιμοποιούνται από τους επιστήμονες, και παρατίθενται στα κείμενα του βιβλίου αυτού.

DSM (Diagnostic Statistical Manual).

Eγχειρίδιο με διαγνωστικά κριτήρια για όλες τις γνωστές ασθένειες και διαταραχές.

Αμφιγονία.

Τρόπος αναπαραγωγής που απαιτεί τη συνεργασία περισσότερων του ενός ατόμων ή κυττάρων για τη δημιουργία νέου ατόμου και προϋποθέτει τη διαφοροποίηση φύλων ή ειδικών οργάνων και κυττάρων.

Δυσπλασία.

Κατάσταση κατά την οποία ένα μέρος του ανθρώπινου σώματος (συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών οργάνων) είναι παραμορφωμένο βάσει της κατά φύση ανάπτυξης.

Υποπλασία.

Κατάσταση κατά την οποία ένα μέρος του ανθρώπινου σώματος (συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών οργάνων) δεν είναι άρτια ολοκληρωμένο βάσει της κατά φύση ανάπτυξης.

Επίκτητο χαρακτηριστικό ή επίκτητη διαταραχή.

Χαρακτηριστικό ή διαταραχή που δεν κληρονομείται αλλά δημιουργείται ως αποτέλεσμα περιβαλλοντικών (φυσικών, κοινωνικών, πολιτιστικών) παραγόντων.

Επιπολασμός.

Η συχνότητα εμφάνισης ενός φαινομένου (π.χ. διαταραχής) στο γενικό πληθυσμό. Περιγράφεται με ένα νούμερο (συνήθως ακέραιο αριθμό), που αναφέρεται σε γεννήσεις ατόμων, ή άλλο κατά δήλωση του συγγραφέα, που φέρουν το φαινόμενο σε αναλογία με τις γεννήσεις των ατόμων που δεν φέρουν το φαινόμενο.

Παράδειγμα:

Ας υποθέσουμε ότι ο επιπολασμός μίας διαταραχής αναφέρεται ως 1:5.000. Πρόκειται για αναλογία (διαβάζεται 1 ανά 5.000) που δείχνει ότι η διαταραχή εμφανίζεται (επιπολάζεται) κάθε μία ανά 5.000 γεννήσεις στο γενικό πληθυσμό. Επομένως, σε κάθε πέντε χιλιάδες (5.000) άτομα που γεννιούνται ένα (1) θα φέρει τη διαταραχή.

Κατά φύση – παρά φύση.

Το πρώτο (κατά φύση) είναι συνώνυμο του φυσιολογικού και το δεύτερο (παρά φύση) του μη φυσιολογικού.

Κινητικότητα (αδρή και λεπτή).

Η κινητική δεξιότητα για τις ανάγκες της αξιολόγησης (από εργοθεραπευτικής άποψης) χωρίζεται σε αδρή και λεπτή. Με τον όρο «αδρή» εννοούμε την κίνηση του σώματος και κυρίως των κάτω άκρων και με τον όρο "λεπτή" εννοούμε την κίνηση των άνω άκρων του σώματος και κυρίως των δακτύλων.

  • Αδρή κινητικότητα: Η κινητικότητα που αφορά το σύνολο του σώματος και υποστηρίζεται από πολύ ευρεία διάχυση του μυϊκού τόνου. Στα μικρά παιδιά εμφανίζεται από μηνών ακόμη, προκειμένου να στηριχτούν, να μετακινηθούν, να μεταφέρουν αντικείμενα. Επιγραμματικά αδρή κινητικότητα είναι: η ισορροπία (π.χ. να περπατάμε στις μύτες - φτέρνες, να ισορροπούμε στο ένα πόδι, σε δοκό ισορροπίας), ο κινητικός συντονισμός (π.χ. πηδηματάκια επί τόπου), η επιδεξιότητα άνω – κάτω άκρων, η ικανότητα να πετάμε – πιάνουμε τη μπάλα.

  • Λεπτή κινητικότητα: Με τον όρο λεπτή κινητικότητα περιγράφεται ο συντονισμός των μικρών μυϊκών ομάδων στα χέρια και τα δάκτυλα. Επιγραμματικά λεπτή κινητικότητα είναι: οι γραφοκινητικές δεξιότητες (π.χ. λαβή και έλεγχος μολυβιού, αντιγραφή σχημάτων, δημιουργία σχημάτων ή γραμμάτων), οι λεπτοί χειρισμοί χεριών – δακτύλων (π.χ. βελτίωση στη δύναμη, σταθερότητα και θέση), η χρήση ψαλιδιού (π.χ. δεν κόβει σωστά), ο οπτικοκινητικός συντονισμός- οπτική αντίληψη.

Κλινική εικόνα.

Κλινική εικόνα ή κλινικά ονομάζονται τα συμπτώματα που είναι ορατά από ειδικούς που ασχολούνται με την ανάπτυξη. Συχνά για τη διαπίστωσή τους απαιτείται μία σειρά ιατρικών εξετάσεων, παρότι μερικά μπορεί να είναι "ορατά" και με το γυμνό μάτι του ειδικού.

Συγγενής διαταραχή ή οικογενές σύνδρομο.

Αφορά μία συνθήκη (πάθηση, διαταραχή, σύνδρομο, κατάσταση) που είναι παρούσα κατά τη γέννηση του ατόμου.

Σύνδρομο ή συνδρομή.

Ο όρος "σύνδρομο" αναφέρεται στην ιατρική, ως το σύνολο των συμπτωμάτων και των κλινικών ευρημάτων, που συνδέονται με μία κλινική οντότητα (δηλ. μία δεδομένη ασθένεια ή πάθηση).  “Οικογενή” ονομάζονται τα σύνδρομα που συνδέονται με την κληρονομικότητα.

Φαινότυπος.

Το σύνολο των εμφανών εξωτερικών χαρακτηριστικών τού ατόμου που καθορίζονται από τα γονίδια, σε αντίθεση με το γονότυπο που αντιστοιχεί στα χαρακτηριστικά που καθορίζονται από τα γονίδια αλλά δεν εκδηλώνονται εμφανώς στο άτομο.

Φυλοσχετιζόμενη διαταραχή.

Φυλοσχετιζόμενη ονομάζεται μία διαταραχή που εμφανίζεται αποκλειστικά (ή στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων σε ένα από τα δύο βασικά φύλα, άρρενα και θήλεα (άνδρες και γυναίκες). Για παράδειγμα το Σύνδρομο Τέρνερ (Turner Syndrome)[1] και το Σύνδρομο Τέρνερ (Turner Syndrome)[2] εμφανίζονται αποκλειστικά σε θήλεα. Επίσης, μία διαταραχή αυτού του τύπου μπορεί να σχετίζεται με το φύλο του γονέα, που τη μεταφέρει αλλά και του παιδιού που την εμφανίζει. Για παράδειγμα, το Σύνδρομο Εύθραυστο Χ (Fragile X Syndrome)[3] μεταφέρεται σχεδόν αποκλειστικά από μητέρα προς υιό και το Σύνδρομο Πράντερ – Γουίλι (Prader – Willi Syndrome)[4] από πατέρα προς γιο. Επίσης ο όρος απαντάται και ως "φυλοσυσχετιζόμενη διαταραχή", αν και αυτή η εκδοχή της θεωρείται, κατά βάση, πλεονασμός σε μία ήδη μακρόσυρτη λέξη.

Σημείωση: Οι παραπάνω σύνδεσμοι (links) προέρχονται από το Αρχείο των Συνεργατικών Ομάδων ως εξής:

  1. https://docs.google.com/document/d/1GPs3CG3DKK6hkeVrORZUqq1ZaQ-u0xGIuGgj...
  2. https://docs.google.com/document/d/1GPs3CG3DKK6hkeVrORZUqq1ZaQ-u0xGIuGgj...
  3. https://docs.google.com/a/noesi.gr/document/d/1an2VhhSvN-UkktLnDmhFSRoLA...
  4. https://docs.google.com/document/d/1QcIFy-xC-519ymS_NG-nDz6ylLbUlRlVb5aJ...

Χρωμοσώματα.

Κάθε κύτταρο στο σώμα μας υπό φυσιολογικές συνθήκες κουβαλά 46 χρωμοσώματα, σε ζευγάρια αριθμημένα από το 1 έως το 23, το έκαστο του ζευγαριού είναι κληρονομητέο από τη μητέρα και τον πατέρα κάθε ατόμου. Τα χρωμοσώματα περιέχουν γονίδα, δηλ. τον ένα και μοναδικό παράγοντα κληρονομικότητας που καθορίζει το γενετικό κώδικα. 

Συμπεριφορές χρωμοσωμάτων:

  1. Αποτύπωση: Η διαδικασία με την οποία κληρονομούνται τα χαρακτηριστικά των γονέων στα χρωμοσώματα του παιδιού.

  2. Διαγραφή: Ένα μικρό κομμάτι (γενετικού) υλικού που λείπει από ένα χρωμόσωμα.

  3. Δισωμία: Και τα δύο χρωμοσώματα ενός ζευγαριού κληρονομούνται από έναν γονέα, παρά φύση. 

  4. Εκτόπιση: Ανταλλαγή υλικού αναμεταξύ πολλών ή εντός των ίδιων των χρωμοσωμάτων.

Διαφήμιση — Ζητήστε προσφορά

Ψηφιακό Γραφείο ® NOESI.gr | Τι είναι και πώς λειτουργεί;

Εικόνα NOESI.gr

Ψηφιακό Γραφείο ® NOESI.gr.Το Ψηφιακό Γραφείο ® NOESI.gr βασίζονται σε μία διαδικτυακή πλατφόρμα τηλεργασίας, προσαρμοσμένη στον τομέα της υγείας και της εκπαίδευσης. Η πλατφόρμα παρέχει πρόσβαση σε εργαλεία που λειτουργούν εξ αποστάσεως, μέσω internet. Το Ψηφιακό Γραφείο μπορεί να συνδέεται και να υποστηρίζεται από τη Γραμματεία του NOESI.gr, ώστε να εμπλουτίζεται διαρκώς με νέο υλικό. Παρέχεται με την τεχνική υποστήριξη της Google.

Εφαρμογές του Ψηφιακού Γραφείου από το NOESI.gr.

Εικόνα συνδέσμου προς επίσκεψη.​ Μάθετε περισσότερα.

Βρείτε ένα θέμα άμεσα!

Σχετικά με τις παραπομπές στους Οδηγούς του NOESI.gr, η χρήση είναι ελεύθερη υπό τις εξής προϋποθέσεις. Είναι σημαντικό να αναφέρετε ως πηγή των πληροφοριών τη σελίδα www.noesi.gr/book εφόσον χρησιμοποιήσετε υλικό από τους Οδηγούς του NOESI.gr με οποιοδήποτε τρόπο, προφορικά ή σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Σεβαστείτε το έργο της ομάδας της νόησης στο διαδίκτυο (noesi.gr) και εξασφαλίστε στον αναγνώστη τη δυνατότητα να βρίσκει έγκυρες και ενημερωμένες πληροφορίες για θέματα υγείας και πρόνοιας. Για τον σκοπό αυτό, ενημερώνουμε τις σελίδες των Οδηγών τακτικά. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε το υλικό αυτής της ιστοσελίδας ελεύθερα, εφόσον αναφέρετε την πηγή του άρθρου (λ.χ. NOESI.gr) και το όνομα του Οδηγού (λ.χ. Οδηγός διαταραχών, Οδηγός δικαιούχων, Οδηγός παρεμβάσεων, Οδηγός υπηρεσιών κ.ά.) ή το όνομα του συντάκτη και παραθέσετε ευκρινώς τη διεύθυνση της παρούσας ιστοσελίδας — χωρίς ειδική άδεια από το NOESI.gr — λαμβάνοντας υπόψη την παρακάτω άδεια χρήσης και τον Κανονισμό Λειτουργίας του www.noesi.gr.
 
cc logo  
 

Η άδεια του παρόντος άρθρου (έργου) είναι Creative Commons — Αναφορά Δημιουργού Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές (CC BY-SA 4.0). Η άδεια αυτή επιτρέπει στους άλλους να τροποποιούν το έργο αυτό και να το αναμιγνύουν με άλλα, εφόσον αποδίδουν την αναγνώριση στην πηγή (Credit) και υπαγάγουν τα νέα έργα τους στους ίδιους όρους. Όλα τα νέα έργα που βασίζονται σε αυτό το έργο θα φέρουν την ίδια άδεια, οπότε και τα οποιαδήποτε παράγωγα θα επιτρέπουν και την εμπορική χρήση.